پیشینه روز زن به بیش از صد و ده سال قبل، یعنی آغاز مبارزه زنان برای برابری با مردان بازمیگردد. این روز یادگار “کلارا سوفینه زتکین” بانوی سوسیالیست آلمانیست که در کنفرانس دوم بین المللی زنان سوسیالیست در۲۷ اوت ۱۹۱۰ وبرمبنای ایده بانوان ایالات متحده آمریکا، پیشنهاد کرد، روزی بنام روز جهانی زن معرفی شود. او و همرزمانش در ۱۹ مارس ۱۹۱۱ ، با ایستادگی در برابر مخالفت مردان حزب سوسیالیست، اولین روز زن را در دانمارک ، آلمان، اتریش ، مجارستان و سوئیس جشن گرفتند. از سال ۱۹۲۱ببعد، سازمان های زنان همه ساله هشتم مارس را بعنوان روز جهانی زن اعلام کرده و آن روزرا جشن گرفته برای برابری حقوق زنان با مردان راهپیمائی میکنند.
هشتم ماه مارس هرسال بمناسبت پیروزی زنان در مبارزه های برابری حقوقشان با مردان، روز جهانی زن نامیده شده است. این روز به همه بانوان جهان بویژه بانوان ایران شادباد.
گرچه زنان نیمی ازافراد بشرند، تولید مثل وسرچشمه آرامش،عشق و مهر با آنهاست، اما درده ها هزارسال مدنیت و همزیستی انسانها زنان درنا برابری بامردان همواره ازتبعیض، اسارت، بردگی و وزن ستیزی رنج برده اند.
در این زمینه ادیان توحیدی، ساخته و پرداخته خود بشر، راه کارها را برای مردان آماده کرده اند. درسوره بقره (قرآن) حقوق زن صریحا نصف مرد اعلام شده. درسوره نساء, برای مرد حق اختیارزنان متعدد بطرزی ظالمانه و بدوراز اخلاق ومروت منظورگشته است و روش خشونت و آزار به زنان تجویز شده: بسیاری که خود را دانشمند و روشنفکران دینی مینامند کوشیده‌اند با جست‌وجوی معانی دیگری برای فعل «واضرِبوهن» که در سوره نساء آمده از پاسخ به این پرسش که چرا باید با زنان بخشونت رفتارکرد سرباز زده اند. باید پرسید؛ آیا چنین آیاتی در قرآن، وقوانین آن ریشه دار سنتی و قبیله ای عرب نیست؟ چطور ممکن است “کتک زدن زنان” یکی از فرمان های خداوند باشد؟
دراکثرکشورهای اسلامی بدون توجه به منشورجهانی حقوق بشر, قوانین زن ستیز قران با شدت تمام بمورد اجراء گذاشته میشود. دربعضی کشورها زنان کارت شناسانی هم ندارند وجزئی ازمایملک مرد بحساب میآیند. قرون وسطی اروپا هم صد ها سال زنان را به نحوی ازانحاء وبه بهانه های گوناگون دین ومذهب, مورد تبعیض های خشونت بارقرارداد وحقوقشان را نقض کرد. کشیش های کاتولیک زنان فرهیخه را به دستیاری با اهریمن متهم میکردند وبا شکنجه های دردناک اقرارگیری کرده آنها را بطرز فجیعی میکشدند. آگاهی وافکاری هوشمندانه درملتهای دنیای غرب موجب روشنگری ومبارزه ای فعال برای اصلاح دین وقوانین آن، اروپاییان را از قرون وسطای وحکومت ادیان با تبعیض های رنگارنگ بویژه در مورد زنان بسوی سکولاریسم روانه کرد. روشنگری وجدایی قوانین مطلق دین ومذهب ازاجتماع وامورحکومتی، بمرور برابری زن ومرد وجلوگیری از تبعیض های جنسیتی را نهادینه نمود.
درایران مسئله تبعیض بر بانوان و زن ستیزی مذهبی درکانون مسئله آزادی ودمکراسی قراردارد ومبارزه با آن از۱۵۰ پیش دوران سلطنت ناصرالدین شاه آغاز شد. این مبارزه با انقلاب مشروطیت شدت گرفت. مرتجعین شیعه که هر زمان با استناد به قوانین بر گرفته از قرآن، مانع برکناری تبعیض و زن ستیزی بودند که هنوز هم هستند، با مغلطه کاری از مقام والای زن در اسلام لاف میزنند ولیکن مردان را مالک زنان وحقوق زنان را باندازه نیمی از حقوق مردان میدانند.
رضا شاه پهلوی، درهفده دی ۱۳۱۴ به خواسته بسیاری زنان ایرانی برای رهانی از حجاب، بندهای بردگی واسارت، به درخواست زنان ایران آنان را دربرداشتن حجاب پشتیبانی کرد و در این روز زنان ودختران ایرانی به بخشی از آزادیهای انسانی خود دست یافتند. آنها با رهائی ازیوغ قید وبندها وستیزش مذهبی، اسارت مناسبات قرون وسطائی، قدم به عرصه های نوين اجتماعی و فرهنگی گذاشتند.
در جشن روزآزادی زنان ودختران ایرانی رضا شاه طى نطقى ازبرداشتن حجاب زنان، پيشرفت مقام اجتماعى آنان وتحولى دربرابرى حقوقشان با مردان و سخن گفت: درآن جشن، شاه زنان ودختران ایرانی را به مخالفت با حجاب وعدم استفاده از آن تشويق نمود و اعلام كرد كه بعات تحجر آخوند ها تاكنون نيمى از جمعيت ایران درپنهانی و پشت پرده بسر برده وازخدمتگزاری درجامعه محروم بودند. از طرفی نجابت و عفت زن به حجاب وچادر مربوط نيست، زیرا زنان و مادران ماً اخلاقاً نجیب وعفيف اند.
او افزود: شما زنان ايرانى اين روز را كه روز سعادت و موفقيت شماست بايد روز بزرگى بدانيد و از فرصتى كه بدست آورده ايد براى پيشرفت همه جانبه وخدمت به كشور خود از آن استفاده كنيد. شما خواهران و دختران من براى بهروزی خود و كشورتان اين قدم را برداشته ايد واز نظرقانونى شما هم تراز مردان جامعه ايد. اكنون بايد بدانيد كه كار و كوشش شما براى سربلندى كشورتان خواهد بود و سعادت و موفقيت آينده ايران در دست شماست.
رضا شاه کبیر به فراست دریافته بود؛ هنگامیکه بانوان و مادران درواقع نیمی از مردم ایران درحاشیه اجتماع در بردگی و اسارت باشند، پرورش کودکان و جوانان ایرانی به نتیجه مطلوب نخواهد رسید و توسعه و سازندگی، نوآوری و پیشرفت اجتماعی ممکن نخواهد بود. در واقع، این امرتحقق یکی از آرزوهای جنبش مشروطیت برای رهائی زنان ایران از اسارت مناسبات قرون وسطائی و دستیابی به نوآوری و توسعه ملی، پس ازسالها مبارزه و پیروزی، ساختارسیاسی واجتماعی جامعه ایران را بکلی دگرگون کرد و راهگشای تحولات پر اهمیتی برای بانوان ومادران ایرانی شد.
نزدیک به شست سال پیش قانون انتخابات ایران بدستور محمد رضا شاه پهلوی تغیرداده شد و یکی از مهمترین بخش آن شرکت زنان در شرایط حقوقی مساوی با مردان در انتخابات بود. زنان برای نخستین بار همراه مردان توانستند درتعین سرنوشتشان نقش مهمی بازی کنند و حق رای دادن و حق انتخاب شدن را به دست آورند. در پی آن، قانون حمایت خانواده هم درفروردین ماه 1342 بتصویب رسید. این قانون طلاق یک طرفه را لغو‌کرد، با منع چند همسری حق درخواست طلاق را به زنان داد. حق سرپرستی کودکان نیز پس از طلاق یا درگذشت پدر به مادر سپرده شد.
42سال پیش خمینی مرتجعی کینه توزو خدعه گر با استناد بقوانین قران، برگرفته از قوانین رایج بیابان گردان وقبائل چادرنشین شبه جزیره عربستان، که ۱۴۰۰ سال پیش مرسوم بود و هنوزهمانگونه رایج است، کلیه قوانین حقوق زنان را باستثنای حق رای دادن و حق انتخاب شدن که بنفع او بود لغو کرد. امید است که حکومت پسا اسلامی، حکومتی پارلمانی مردمی بدون دخالت دین و مذهب وهرگونه تبعیضی بویژه برابری ارزشها وحقوق زنان بامردان برطبق منشورجهانی حقوق بشرودیگرمیثاقهای بین المللی، مردم ایران را به آزادی، امنیت و رفاه همگانی برساند
دکتر بهرام آبار، 17 اسفند 1399