سالهای اخیر عبارت«معتاد یک بیمار است نه مجرم» زیاد به گوش رسیده اما اینکه تا چه میزان به درمان این بیماران توجه شده سوالی است که ذهن جامعه را به خود مشغول کرده؛ شاید انجام اقدامات بازدرنده‌ای از سوی مسئولان ذیربط مبارزه با اعتیاد شنیده می‌شود اما آیا الزامات اجرایی یا قانونی لازم فراهم است؟ و سوالی که باید قبل از هر سوال دیگری به آن پاسخ داد این است که آیا اعتیاد باید به عنوان یک جرم در جامعه شناخته شود یا بیماری؟ سالهاست می شنویم «یک فرد معتاد بیمار است نه مجرم»؛ پس چه اقدامی در جهت درمان آنها و از همه مهمتر جلوگیری از گرایش جوانان به این معضل اجتماعی می شود؟
در همین رابطه ارائه آماری از محمد قدیرزاده عضو گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات پزشکی قانونی که اخیرا در کنفرانسی«پیامدهای سوء مصرف مواد مخدر، راون‌گردان و پیشگیری از آن» عنوان شد؛۴۵ درصد زندانیان به‌طور مستقیم با مواد مخدر در ارتباط هستند.
به گفته عضو گروه مطالعات اعتیاد مرکز تحقیقات پزشکی قانونی، طبق آمار رسمی از ۲۱۶ هزار و ۷۸۵ زندانی در کشور ۹۶ هزار نفر به طور مستقیم با مواد مخدر در ارتباط هستند، ضمن اینکه از هر هفت نفر یک نفر درگیر اعتیاد است و ۶۵ درصد جرائم با این موضوع در ارتباط هستند.
مواد مخدر کل کشور را احاطه کرده است به‌طوری که ۶۵ درصد همسرآزاری،۳۰درصد کودک‌آزاری،۳۵ درصد سرقت‌ها و ۲۵ درصد قتل‌ها به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم با مواد مخدر ارتباط دارند.
بر اساس موادی از قانون فعلی مبارزه با مواد مخدر در برخی از موارد برای افراد مرتبط با ارتکاب به جرم مواد مخدر مجازات «اعدام» در نظر گرفته شده، اعدام با نظر حداقل سه قاضی و تایید دیوان عدالت اداری قابل اجرا است.
محمد رزم –عضو هیات رئیسه کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس- می‌گوید: جامعه آمادگی پذیرش حذف اعدام از جرایم مواد مخدر را ندارد و رشد جرایم در این حوزه؛ نتیجه حذف مجازات اعدام خواهد بود.
وی می‌افزاید: با توجه به اینکه جوانان در معرض خطر ابتلا به مواد مخدر صنعتی مانند شیشه٬ کراک٬ حشیش و بقیه مشتقات آن همچون روانگردان‌ها هستند، پذیرش این موضوع از سوی جامعه که بخواهیم مجازات اعدام را از جرایم مواد مخدر حذف و یک مجازات جایگرین را برای آن در نظر بگیریم سخت است.
در میان تمامی نظرات مثبت و منفی موجود تنها یک اتفاق نظر وجود دارد آن‌هم اینکه محمدعلی اسفنانی به آن اشاره می‌کند٬ که حذف اعدام از جرایم مواد مخدر نگرانی افزایش جرایم در این حوزه را رقم می‌زند که محمد رزم نایب رئیس کمیسیون قضایی مجلس نیز بر این موضوع تاکید می‌کند ومی گوید: « جامعه پذیرش حذف مجازات اعدام از جرایم مواد مخدر را ندارد»
منبع: جامعه دفاع ازحقوق بشر در ایران،
۱۴ دی ۱۳۹۳ – ۴ ژانویه ۲۰۱۵