احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر، امروز با ابراز نگرانی جدی در مورد دستگیری، بازداشت و محاکمه روزنامه نگاران و کنشگران در ایران، گفت که بازداشت روزنامه نگاران و مدافعان حقوق بشرباعث تضعیف حقوق بشر در کشور میشود.
به نقل از گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران، این متخصص مستقل که توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد برای گزارش در مورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران منصوب شده است، گفت: “خاموش کردن این صداهای منتقد غیرقابل پذیرش است، این کار باعث تضعیف گفتگوی عمومی می شود و ایرانیان و بقیۀ جهانیان را از دسترسی به اطلاعات مهم در مورد واقعیتهای کشور محروم میکند.”
آقای شهید افزود: “استفاده های مکرر از اتهامات مبهم درخصوص امنیت ملی، تبلیغ علیه نظام و توهین به مقامات برای پیگرد قضایی و بازداشت روزنامه نگاران و فعالان هم با موازین بین المللی مربوط به آزادی بیان و تشکل و هم اصل رعایت قانون تناقض دارد.”
گزارشگر ویژه از دستگیری، بازداشت، و محاکمه جیسون رضاییان، خبرنگار واشنگتن پست، و همسرش یگانه صالحی، که وی نیز خبرنگار روزنامه نشنال کشور امارات است به خصوص ابرازنگرانی کرد.
در تاریخ ۲۵ ماه مه ۲۰۱۵، محاکمه اقای رضاییان پشت درهای بسته به اتهامات “جاسوسی، همکاری با دولتهای متخاصم، جمع آوری اطلاعات محرمانه و تبلیغ علیه جمهوری اسلامی” آغاز شد، آقای رضاییان از تاریخ ۲۲ژوئیه ۲۰۱۵به صورت خودسرانه بازداشت شده که این دوره شامل ماهها حبس انفرادی بوده است. وی به مدت تقریبا ۱۰ ماه تفهیم اتهام نشد.
آقای شهید تاکید کرد: “به جای اینکه روزنامه نگاران برای شغلشان مورد آزار و پیگرد قرار بگیرند، باید از حمایت برخوردار شوند. بازداشت و محاکمه آقای رضاییان و خانم صالحی نه تنها حقوق فردی آنها را نقض می کند، بلکه سایر افرادی که در رسانه ها کار میکنند را نیز مورد ارعاب قرار میدهد.”
کارشناس مستقل سازمان ملل متحد همچنین از بازداشت آتنا فرقدانی و نرگس محمدی، کنشگرانی که از طریق فعالیتهای حقوق بشری شان شناخته شده اند ابراز نگرانی کرد. خانم فرقدانی، فعال حقوق کودک وهنرمند، اخیرا به اتهام “تبلیغ علیه نظام، تجمع و تبانی علیه امنیت ملی، و توهین به نمایندگان مجلس و مقام رهبری” به ۱۲ سال و نه ماه زندان محکوم شد.
خانم محمدی، نایب رییس سابق کانون مدافعان حقوق بشر و یکی از بنیانگزاران کارزار “لغو گام به گام اعدام” در تاریخ ۵ مه ۲۰۱۲ برای گذراندن بقیه حکم شش سال زندان خود که در آوریل سال ۲۰۱۲ به اتهام “تجمع و تبانی علیه امنیت ملی، عضویت در کانون مدافعان حقوق بشر، و تبلیغ علیه نظام” به آن محکوم شده بود، دستگیر شد.
گزارشگر ویژه با یادآوری مسئولیت دولت ایران نسبت به تضمین عدم پیگرد قضایی مدافعان حقوق بشر برای ترویج حقوق بشر در کشور، گفت: “مدافعان حقوق بشر در تضمین یک اجتماع دموکراتیک که در آن به حقوق بشر احترام گذاشته میشود، نقشی اساسی ایفا میکنند.”
بیانیه آقای شهید توسط کارشناس حقوق بشر آقای مادز اندِناز، که در حال حاضر رییس کارگروه بازداشتهای خودسرانه است، و گزارشگران ویژه سازمان ملل متحد میشل فورست (در زمینه مدافعان حقوق بشر)، دیوید کی (در زمینه ازادی بیان)، گابریلا کنول (در زمینه استقلال قضات)، و خوان اِ مندز (در زمینه شکنجه) مورد حمایت قرار گرفته است.
کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل مشترکا از دولت ایران خواستند تا همه روزنامه نگاران و مدافعان حقوق بشری که به صورت خودسرانه و غیرقانونی دستگیر شده اند و در حال حاضر با حبس و یا پیگرد قضایی روبرو هستند را آزاد کند.
گزارشگران ویژه بخشی از آنچه مکانیسم های ویژه شورای حقوق بشر خوانده میشوند هستند. مکانیسم های خاص، بزرگترین نهاد کارشناسان مستقل در سیستم حقوق بشر سازمان ملل متحد، نام کلی مکانیسم های مستقل حقیقت یاب و نظارت کننده شورا هستند که یا وضعیت یک کشور خاص و یا مسایل موضوعی را در همه جهان مورد بررسی قرار میدهند. کارشناسان رویه های ویژه به صورت داوطلبانه فعالیت میکنند؛ آنها کارمندان سازمان ملل نیستند و برای کار خویش حقوق دریافت نمیکنند. آنها مستقل از هرکشور یا سازمانی و در ظرفیت فردی خویش خدمت می کنند.